Over Iida
Bijna vier jaar geleden kwam ze naar Nederland. Eerst voor haar studie tot milieu-ingenieur, maar later bleef ze voor de liefde. De van oorsprong Finse Iida heeft een passie voor talen (ze spreekt er vijf!), maar bovenal voor natuur en milieu. Twee jaar geleden kwam Iida de kaaswereld ingerold. Precies de functie die ze zocht, maar toch ook in strijd met haar persoonlijke overtuigingen als veganist. Een veganist die werkt met een dierlijk product, kan dat wel? Kaasgroothandel Vandersterre (de leverancier van de kazen van uw kaasspecialist) waar Iida terecht kwam zag het juist al kracht om iemand in dienst te nemen met intrinsieke motivatie voor duurzaamheid en ook Iida raakte overtuigd van de positieve impact die ze zou kunnen hebben als de duurzaamheidsadviseur van het familiebedrijf.
Iida, nu 27 jaar oud, komt van het Finse platteland en is opgegroeid in de natuur. ‘Als kind was ik veel buiten, zwom in de natuurlijke meren en speelde in de sneeuw in de winter. Mijn ouders hebben al lang hun eigen bos wat ze onderhouden en mijn moeder doet nu een opleiding tot boswachter. Al sinds de middelbare school was ik bezig met duurzaamheid, at geen rood vlees en streef een minimalistisch leven na. Ik ben acht jaar lang volledig veganistisch geweest en koop nog steeds al mijn kleding tweede hands of kies voor verantwoord nieuw.’ En wat betreft vervoer? ‘Uit principe kom ik naar mijn werk met het OV en doe ik veel op de fiets, ook al kost het wat meer tijd. Mijn woon-werkverkeer van een uur is een vast onderdeel geworden van mijn routine en dient ook als moment voor mezelf om in alle rust naar podcasts te luisteren of boeken te lezen. Als ik naar Finland ga om mijn familie te zien, kies ik altijd voor een directe vlucht en de meest duurzame luchtvaartmaatschappij die ik kan vinden. Echter, als ik ergens anders in Europa reis, neem ik graag de trein!
Duurzame stappen in de kaasketen
‘In werkelijkheid worden de grootste stappen op het gebied van de verduurzaming van de zuivelsector in het begin van de keten – op de boerderij – gemaakt. Maar dat wil niet zeggen dat wij als groothandel niets kunnen betekenen in het streven naar een toekomstbestendige zuivelketen. Een van onze focuspunten in de Vandersterre duurzaamheidsvisie is om de milieuvriendelijkere producten in ons assortiment naar voren te brengen en de consument te helpen om de beste keuzes voor hen en de planeet te vinden. Meerdere van onze partners doen al veel op het gebied van energietransitie, biodiversiteit of dierenwelzijn en ons doel is om hun verhaal te vertellen en hun product onder de aandacht te brengen. Door onze invloed als speler in de keten uit te oefenen, brengen wij op onze beurt de totale uitstoot van de totale genoten kaas omlaag.’ Iida is vastbesloten de kaasketen door samenwerking met partners verder te verduurzamen en bovenal duurzaamheid een gezicht te geven naar de consument.
Veel van de verduurzamingsstappen van onze partnerboeren komen regelmatig in beeld in de Vers van ‘t mes. In de vorige delen van het magazine hebben we verteld onder andere over het beschermen van weidevogels en het zaaien van kruidenrijk grasland, over het leggen van emissiearme stalvloeren en over het investeren in groene energie en mestvergisters. Het zijn een aantal voorbeelden van duurzame stappen op het boerenerf die ofwel de biodiversiteit rondom de boerderij stimuleren, dan wel een bijdrage leveren aan de energietransitie of stikstofreductie.
Kiezen voor Jersey
In de ontwikkeling van het klimaatverantwoord assortiment is Iida enthousiast over de categorie Jersey, waarbij de keuze voor de Jersey-koe en daarmee de Jersey-melk een stap is naar een duurzamer eindproduct. Iida legt dit verder uit: ‘De veehouderij is al lang heel erg gefocust geweest op volume. Dat is de reden dat er vooral Holstein koeien in de wei staan – een grote koe met een hoge productie. Er is namelijk ook veel vraag naar melk in de kaassector – alleen al voor 1 kilo kaas is er wel 10 liter melk nodig. Als je bedenkt dat we al 22 kilo kaas per inwoner van Nederland per jaar eten, dan hebben we ook heel wat nodig!’
Het Jersey-ras, afkomstig van het eiland Jersey in het Engelse kanaal, is absoluut uniek. Met haar kleine gestalte en bruine kleur heeft ze vanuit de verte gezien wel wat weg van een hertje. Echter dat is niet het enige wat haar bijzonder maakt. Deze koe geeft namelijk ook heel bijzondere melk. Ze is kleiner dan de Holstein, dus ze eet minder en produceert minder mest, en geeft minder melk ook, maar daarentegen is de melk die ze geeft veel rijker. Dat laatste komt door haar superieure spijsverteringstelsel, die het voer dat ze eet efficiënt kan omzetten in waardevolle voedingsstoffen in de melk. De Jersey-melk bevat dus meer eiwit en vet, maar ook 3-4 keer meer vitamine A, meer omega-3, vitamine D, E en B2, én zo’n 25% meer calcium dan ‘gewone’ melk. Met andere woorden: kwaliteit boven kwantiteit.
‘Doordat de melk rijker is, is er ook minder melk nodig om kaas te maken’, legt Iida uit. ‘Dat is slim gebruik van de grondstof en maakt een enorm verschil in de CO2-footprint van het eindproduct – de Jersey-kaas. De internationale onderzoeken die ik heb gelezen en de informatie die ik van onze kaasmakers heb gekregen, tonen aan dat de klimaatimpact van Jersey-kaas rond 20-30% lager zou kunnen zijn dan die van gangbare kaas! Zo'n groot verschil alleen door één keuze aan het begin van de keten – een andere koe.’
Alleen nog maar Jersey-kaas eten zou je dan zeggen. En minder melk nodig, dus goedkoper. ‘Helaas zit dat niet zo in elkaar. Jersey is nog steeds een heel klein deel van de koeienpopulatie in ons land. Er zijn er zo’n 3500 en dat maakt het een specialiteit. Er is echter een groeiende groep boeren die overwegen over te schakelen op Jersey als een stikstof beperkende maatregel en dat is heel fijn om te horen. Hopelijk wordt de categorie Jersey ook populairder om deze overgang te bevorderen.’
Een ding is wel duidelijk. Door het kiezen voor Pure Jersey kaas maak je naast een lekkere keuze ook een heel toekomstgerichte keuze. Hij is zelfs zo lekker én duurzaam dat het de eerste keuze is voor de nu vegetarische Iida!
